Dini sohbet dinlemek sevapmı sorusuna cevap vermeden önce sohbetin ne olduğunu, hangi amaca hizmet ettiğini iyi analiz etmek gerekir. Bazıları sohbet konusuna söyleşi diyorlar. Fakat anlam ve kavram açısından bunları iyice ayırt etmek gerektiği kanaatindeyim. Çünkü söyleşi farklı, sohbet ise tamamen farklıdır. Söyleşi yapmak her çeşit konudan konuşarak vakit geçirmek, muhabbet etmek demektir. Fakat yüce dinimiz İslam; sohbet konusuna ayrı bir mana ve önem yüklemiştir. Sohbette birlik, beraberlik vardır. Bir insanın kendisinden manevi olarak üstün birisiyle, veya kendinden alt derecedekiyle yahut akranlarıyla bir araya gelmesidir. Bu beraberlik esnasında yüce ALLAH’ın beğendiği, beğenmediği, hoşnut olduğu şeyler hakkında konuşmalar yapılır. Aynı şekilde Peygamber efendimizin (S.A.V.) yaşantısı, sözleri hakkında bilgilendirmeler yapılır.
Bir şahsın kendisinden takvaca üstün birisiyle beraber olmasının gerçeği, o kişiye hizmettir. Eğer beraber olduğu kişi ondan aşağıda ise, sohbet esnasında onun hallerindeki eksiklikler ona bildirilir ve uyarılır. Fakat kişilerin seviyesi aynı ise, elalemin ve yabancıların yanında birbirlerinin ayıp ve kusurlarını ortaya sermezler. İmam Rabbani Hazretleri, sohbetin önemine şu sözlerle yer vermiştir. “Sohbetin fazileti, bütün faziletlerin üstündedir. Büyüklerin sohbetini ganimet bilmelidir.” Yabancılarla, cahillerle, fısk ehliyle sohbetten kaçınılmalı, dil sıkı tutulmalıdır. Eğer yapılan sohbetin asıl amacı dünya içinse, sohbetlerde ahiret düşünülmezse sonu hüsrandır. Kalbinde günahlarından dolayı kir birikmiş olanlar, salih insanların sohbet meclisinde bulunursa o kirler silinir. Günah işlemeyi istemez, iyililik yapmaya doğru yönelir.
İslami Sohbet yapacak yetkin ve bilgili kimse yoksa, eskiden yaşamış alimlerin kitaplarını okumak gerekir. Bu kitapları okuyan, yarı yarıya alimle sohbet etmiş olur. İlmiyle, ameliyle, iyi ahlakıyla göz dolduran kişilere gerekli hürmeti göstermek gerekir. Onun canını, malını, kendisininkinden önde tutmalıdır. Hiç bir şekilde onun ayıp ve kusurlarını araştırmamalıdır. Onun sözlerine kulak vermeli, tartışma ve münazaraya girmemelidir. Üzüleceği, alınacağı şeyleri söylememelidir.
Gerçek Dini sohbet dinlemek, yukarıda bahsettiğimiz gibi çok önemli bir konudur. Bu sohbetler esnasında ikramda bulunmak elbette çok güzel bir nezakettir. Fakat; eğer yapılan ikramlarda aşırıya kaçılır, sohbet etmeye, Kur’an okumaya veya zikir çekmeye vakit bulunmazsa bu israftır. Bir de ev sahibine zahmet vermekten, onu yormaktan çekinilmelidir. Günümüzde bazı sohbet ve zikir mekanlarında ikramların abartıldığı, tıka basa yemek yenildiği bilinmektedir.
Çeşit çeşit yemeklerin hazırlandığı bu sofralara “Zekerriya Sofrası” adını vermişlerdir. Fakat yüce dinimiz İslam’a göre her şeyin aşırısı, abartısı iyi sayılmamaktadır. Çünkü bu tür ikramlar karşısında, diğer insanların evlerine misafir olunduğunda, kendileri de benzer ikramda bulunmak zorunda hissedebilir. Bu tür İslami toplantılara gölge düşürecek her türlü işten kaçınılmalıdır.